Hubble Uzay Teleskobu, Omega Centauri’de orta kütleli kara deliğe dair deliller buldu

Hubble Uzay Teleskobu, Dünya’ya 17 bin 700 ışık yılı uzaklıktaki Omega Centauri yıldız kümesinde orta kütleli kara delik (IMBH) bulunduğuna dair kuvvetli deliller yakaladı.

Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ile ABD Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA) ortak projesi Hubble’ın sitesindeki açıklamaya göre, uluslararası gökbilimci ekibi, Samanyolu Galaksisi’ndeki Erboğa (Centaurus) Takımyıldızı’nda bulunan Omega Centauri’ye ait 20 yılda çekilen 500’den fazla görseli inceledi. Araştırmada, yıldız kümesinin en iç kesimindeki hızlı hareket eden 7 yıldıza ait bilgilerin orta kütleli kara deliğin varlığına dair güçlü deliller barındırdığı tespit edildi. Gökbilimci ekibi, çekim kuvvetiyle birbirine bağlı yaklaşık 10 milyon yıldızdan oluşan Omega Centauri’deki 1,4 milyon yıldızın hızlarını ölçerek bu yıldızların hareketlerinin devasa bir kataloğunu çıkardı. Araştırmanın yöneticisi Almanya’daki Max Planck Astronomi Enstitüsünden Maximilian Haberle, “Orada olmaması gereken yedi yıldız keşfettik. O kadar hızlı hareket ediyorlar ki kümeden kaçmaları ve bir daha geri dönmemeleri gerekiyor. Bunun en olası açıklaması, çok büyük bir nesnenin bu yıldızları kendine çekerek merkeze yakın tutması. Bu kadar büyük tek nesne, kütlesi Güneş’in en az 8 bin 200 katı olan bir kara delik olabilir.” ifadelerini kullandı.

ARAŞTIRMA DÜNYA’YA DAHA YAKIN BİR KARA DELİĞİN VARLIĞINI GÖSTERİYOR OLABİLİR Omega Centauri’nin merkezinde orta kütleli kara delik olduğu teyit edilirse Dünya’ya, Samanyolu’nun merkezindeki 26 bin ışık yılı uzaklıkta bulunan 4,3 milyon güneş kütleli kara delikten daha yakın bir kara deliğin bulunduğu ortaya çıkmış olacak. Aynı zamanda bu kara delik, galaksi merkezlerinin dışında, çok sayıda yıldızın büyük bir kara deliğe bağlı olduğu bilinen tek örnek olacak. Öte yandan, diğer çalışmalar, merkezde “yıldız kütleli kara delikler kümesinin” olabileceğini ve kaçış hızının üzerinde hızlı hareket eden yıldızların yokluğunun orta kütleli kara delik olasılığını daha düşük hale getirdiğini öne sürüyor.

OMEGA CENTAURI GÖKYÜZÜNDEKİ EN PARLAK GÖKCİSİMLERİNDEN BİRİ Gökyüzündeki en büyük ve en parlak küresel küme olan Omega Centauri, diğer büyük küresel yıldız kümelerinden daha hızlı dönüyor, şekli daha düz ve diğerlerinden yaklaşık 10 kat daha büyük kütlesiyle küçük bir galaksi büyüklüğünde. Orta kütleli kara delikler, kara delik evriminde uzun süredir aranan “kayıp halka” olarak biliniyor. Bugüne kadar sadece birkaç orta kütleli kara delik adayı bulundu. Bilinen kara deliklerin çoğu ya büyük galaksilerin merkezinde yer alan süper kütleli kara delikler benzeri büyük kütleli ya da Güneş’in kütlesinin 100 katından daha az bir kütleye sahip nispeten hafif kara delikler. Araştırma, Nature.com’da yayımlandı.