SGK ile ilgili para cezalarına yeni düzenleme

Dünya gazetesinden İbrahim Işıklı’nın yazınına göre işverenler çalıştırdığı sigortalılarını aylık prim ve hizmet belgeleri ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirmekle mükellef. İşveren tarafından SGK’ya bildirilmemiş, gün veya kazançları eksik bildirilmiş veya SGK tarafından tespit edilemeyen hizmet sürelerinin tespit edilmesi amacıyla sigortalılar tarafından hizmet tespit davası açılıyor.

5510 Sayılı Kanun’un 86. maddesinde şu ifadeler yer alıyor:  “Aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak beş yıl içerisinde iş mahkemesine başvurarak, alacakları ilâm ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları dikkate alınır.”

Hizmet tespit davalarında görevli mahkeme, iş mahkemeleri olup, mahkeme kararlarına yapılan itirazlar sonrası kesin karar Yargıtay nezdinde veriliyor. Işıklı’nın yazısının devamı şöyle:

5510 sayılı Kanun’un 102. maddesinde sigortalı hizmetlerinin aylık prim hizmet belgesinde bildirilmediği veya eksik bildirildiğinin mahkeme kararı ile tespit edilmesi durumunda, belgenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip düzenlenmediği dikkate alınmaksızın, aylık asgari ücretin iki katı tutarında, idari para cezası uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Sigortalılar tarafından kazanılmış hizmet tespit davalarında, işverenlerin sigortalıları için SGK’ya sunmuş oldukları ek/asıl aylık prim ve hizmet belgelerinin İş Mahkemesi karar tarihinden sonra, Yargıtay tarafından kesinleşme tarihinden önce verilmiş olması durumunda uygulanacak idari para cezasının belge başına 2 asgari ücret mi, yoksa ek belgede 1/8, asıl belgede 1/5 mi olacağına dair Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlükleri’nde tereddüt hasıl olduğu, buna göre farklı uygulamaların söz konusu olduğu gözlemlenmektedir. Sosyal Güvenlik Kurumu en son vermiş olduğu görüşte bu tür durumlarda (aylık prim ve hizmet belgelerinin İş Mahkemesi karar tarihinden sonra, Yargıtay tarafından kesinleşme tarihinden önce verilmiş olması durumu) uygulanacak cezanın asıl belgede 1/5, ek belgede 1/8 olması gerektiği, 2 asgari ücret uygulanmasının yerinde olmayacağını değerlendirmiştir.

Bununla birlikte konu Yargıtay’a taşınmış ve Yargıtay kararı sigortalının hizmetinin olduğuna yönelik kesinleşmişse bu durumda aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanacaktır.