Polikistik Over Sendromu İçin Beslenme Önerileri

PKOS, beraberinde obezite, insülin direnci, artmış ve bozulmuş kan yağları, tip 2 diyabet, metabolik sendrom, kardiyovasküler hastalıklar, hipertansiyon, endometriyum kanseri gibi hastalıkları da getirebilir. PKOS ilaç tedavisinde semptomlara bağlı olarak doğum kontrol hapları kullanılabilir. Ancak doğum kontrol haplarının yan etkileri olarak iştah artışı ve vücutta ödeme bağlı kilo artışı görülebilmektedir. PKOS’ta en etkin tedavi yaşam şekli ve beslenme düzeninin değiştirilmesidir.

PKOS hastalarının %91’inde beslenme tedavisi ile semptomların iyileştiği görülmüştür. %5- %10’luk bir kilo kaybının menstrüasyon döngüsünün düzene girmesinde ve glikoz intoleransı, insülin direnci ve bozulmuş kan yağı profillerinin düzelmesinde iyileştirici etkileri bulunmaktadır. PKOS hastalarında, semptomlara bağlı olarak bireye özgü diyet uygulanır.

Genel beslenme ilkeleri olarak;

• Tam buğday, bulgur, yulaf gibi düşük glisemik indeksli karbonhidrat grubu tercih edilmelidir.
• Liften zengin meyve ve sebzeler tüketilmelidir.
• Süt ve yoğurdu yarım yağlı, et,tavuk ve balığı yağsız, derisiz tercih ederek hayvansal kaynaklı yağ alımı kısıtlanmalıdır.
• Bitkisel yağlar (zeytinyağı, fındık yağı) tercih edilmelidir.
• Diyette omega 3 yeterli alımı önemlidir. Haftada en az 2 kere balık tüketilmelidir.
• Basit karbonhidrat (beyaz ekmek, beyaz un, börek, kek, bisküvi, pasta), şeker, tuz ve alkolden uzak durulmalıdır. 
• Diyetin karbonhidrat yüzdesi %45-55, yağ yüzdesi %30, protein yüzdesi ise %15-20 arasında olmalıdır.
• Fiziksel aktivite ve yeterli su tüketimine dikkat edilmeli, eksiklik varsa vitamin mineral takviyesi alınmalıdır.

Ketojenik diyet uygulanabilir

PKOS’ta önerilen diyet modellerinden biri ketojenik diyettir. Ketojenik diyet, düşük karbonhidrat, orta miktarda protein ve yüksek yağ alınmasını savunan bir diyet sistemidir. Ketojenik diyet ile kilo kaybının obezite ve insülin direncine olumlu etkileri bulunmaktadır. Ancak uzun süreli uygulanan ketojenik diyet böbrek ve kalp hastalıkları riskini arttırabildiğinden beslenme uzmanı kontrolünde uygulanması gerekmektedir.

DİYETİSYEN BAŞAK İNSEL